Kedi tırmığı hastalığı, kedilerin tırmalaması veya ısırması sonucunda ortaya çıkan bir enfeksiyondur. Bu hastalık, lenf düğümlerinde şişkinlik oluşturarak kendini gösterir ve genellikle tüberküloz veya lenfoma gibi diğer enfeksiyonlarla karıştırılabilir. Toplumda en fazla sonbahar ve kış mevsiminde görülen bu hastalık, genellikle 14 yaşın altındaki çocukları etkiler. Hastalığın etkeni, kedilerde bulunan Bartonella türündeki bakterilerdir. Tüm dünyada yaygın olan kedi tırmığı hastalığı, özellikle evde kedi bakımının artması nedeniyle daha sık görülmeye başlamıştır. Hastalık ilk kez 1899 yılında Henry Parinaud tarafından tanımlanmıştır.

Bu hastalığın en belirgin özelliği, lenf bezlerinde şişmeye neden olmasıdır. Kedinin daha önceden ısırdığı veya tırmaladığı yerde belirli bir süre sonra ufak çaplı bir şişme ve kabarma meydana gelir. Bu şişlikler genellikle ağrısızdır ve en çok kollar, bacaklar ve baş bölgesinde görülür. Şişlikler 1-2 hafta sonra lenf düğümlerinde şişmelere yol açar. Bu lenf düğümleri genellikle boyun, kasık ve koltuk altı bölgelerinde 1-5 cm kadar büyüyebilir ve büyüme 2-4 ay kadar devam edebilir. Bazı hastalarda yüksek ateş, halsizlik, boğaz ağrısı, iştahsızlık ve baş ağrısı gibi belirtiler de görülebilir. Nadir durumlarda, karaciğer, akciğer ve dalak gibi organlarda iltihap oluşabilir. Göz kızarması ise kulakların önündeki lenf düğümlerinde büyümeye neden olabilir.

Bu hastalık en çok yavru kedilerin tırmalaması veya ısırmasıyla bulaşır. Bunun dışında, kişinin cildinde açık yara veya çizik olması durumunda kedinin yalaması sonucunda da bulaşabilir. Bunun sebebi, hastalığın etkeni olan bakterinin kedinin tükürüğünde bulunmasıdır. Kedi tırmığı hastalığı insandan insana veya kediden kediye bulaşmaz. Kedilere bu hastalık pireler aracılığıyla bulaşır. Bakteriler kedilere bulaştığında aylarca belirti vermeyebilir. Ancak, kedi tırmığı hastalığını geçiren bir kişi yaşam boyu bu hastalığa karşı bağışıklık kazanır.

Sağlığı yerinde olan kişiler için tehlike arz etmeyen bu hastalıkta, şişmiş olan lenf düğümleri 2-3 ay içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak, kemoterapi gören kanser hastaları, diyabet ve AIDS hastaları gibi bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi problemlere ve hatta ölümcül sonuçlara yol açabilir.

Hastalığın teşhisinde sağlıklı kişilerden biyopsi yapılmasına gerek yoktur. Ancak, bağışıklığı baskılanmış olanlarda, kanser şüphesi bulunanlarda, ciltteki lezyonlardan veya lenf düğümlerinden parça alınarak biyopsi yapılmalıdır. Biyopside sarkoidoz, tüberküloz gibi hastalıkların belirtileri olan granülomatöz iltihap tespit edilir. Kesin tanı için biyopsi yapılırken PCR testi uygulanmalı veya özel boya kullanılarak hastalık etkeni olan bakteri tespit edilmelidir. Bartonella henselae bakterisi için oluşturulan antikorlar ELISA veya IFA teknikleriyle ölçülür. Eğer antikorların düzeyi 1:64 ve üzerinde ise yeni bir enfeksiyon varlığı izlenir. Daha önceden kedi tırmığı için deri testi yapılmaktaydı, ancak bu yöntem artık kullanılmamaktadır.

Bu hastalık çoğu hastada kendiliğinden iyileşir. Eğer hastalarda ateş, iç organların tutulumu, lenf düğümü şişmesi ağrılı olması durumunda veya hastalığın bir ay içinde gerilememesi halinde antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Bu tedavi, bağışıklığı baskılanmış olan hastalara da uygulanmalıdır. Hastalığı bulaştıran kedilere ise tedavi uygulanmasına gerek yoktur.