{
    "title": "Kedi",
    "image": "https://www.kedi.gen.tr/images/kedi.jpg",
    "date": "21.01.2024 11:59:41",
    "author": "ümit kadak",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Kedi;</b> Evcil kediler (Felis catus veya Felis silvestris catus), tüylü, küçük, evcilleştirilmiş, etobur memelidirler. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi veya diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denmektedir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına, haşarat ve ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedirler.</div><div><br></div><div>Kediler anatomik olarak esnek, güçlü bedenleriyle, hızlı refleksleriyle, keskin, geri çekilebilen pençeleriyle ve küçük avları öldürmeye uyarlanmış ağız yapısıyla diğer kedi ırkına benzerler. Kediler insanların duyamayacağı çok zayıf veya çok yüksek frekanstaki sesleri işitebilirler. Buna ek olarak karanlığa yakın ortamlarda görme yetenekleri çok gelişmiştir. Bir de çoğu memeli hayvanlar gibi insanlara nazaran renk algısı daha zayıftır. Fakat koku alma duyusu daha güçlüdür.</div><div><br></div><div>Yapılan araştırmalarda ırk tahmini açısından ortak fikir olmamakla beraber 70'ten fazla kedi ırkı olduğu tahmin edilmekte. Çeşitli uluslararası organizasyonların tanıdığı ırkların sayısı, tescil eden kurumun standartlarına göre farklılık göstermektedir. Örnek, bu sayı, International Progressive Cat Breeders Alliance tarafından 73 ırk, ABD merkezli en büyük ikinci organizasyon olan The International Cat Association tarafından 58 ırk, The Cat Fanciers' Association tarafından 44 ırk, Lüksemburg merkezli Federation International Feline tarafından 43 ırk olarak açıklanmıştır.</div><div><br></div><div>Kediler, kendi başlarına avlanmalarına rağmen sosyal bir türdür. Kedilerde iletişim, hormon taşınımı ve kedilere özgü vücut dilinin yanı sıra seslenme çeşitliliğini de (Miyavlama, sesini titretme, mırıltı, hırıltı, tıslama ve gırtlaksı ses) içinde barındırır.</div><div><br></div><div><b>Kedilerde Üreme</b></div><div><br></div><div>Kediler de üreme oranına çok yüksektir. Kontrol altında üremeleri halinde, çoğalabilir ve tescilli cins hayvanlar olarak gösterilir. Ev kedilerin de denenmiş olan üreme kontrolündeki kısırlaştırma başarısızlıkla sonuçlanmış ve eski evcil hayvanları sokağa terk etme dünya çapında, hayvan nüfus kontrolünü yaptıracak kadar fazla sayıda sokak kedisiyle sonuçlanmıştır. Bu nüfus sadece Birleşik Devletlerde 55-60 milyona kadar çıktığı olmuştur.</div><div><br></div><div>Kediler Antik Mısır'da tapılan hayvanlar olduğundan, genellikle orada evcilleştiril diklerine inanılır, ama Neolitik dönem kadar eski olan evcilleştirme örneklerinin de olduğu sanılmaktadır.</div><div><br></div><div>2007'deki genetik bir çalışma ve araştırma, evcil kedilerin milattan önce 8000'li yıllarda, Orta Doğu'da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) ırkından türediğini ortaya çıkarmıştır. Scientific American'a göre, kediler Dünya'da popülaritesi yüksek olan evcil hayvanlardır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde ve ortamda bulunmaktadırlar.</div><div><br></div><div><b>Antik Mısır'da Kedi;</b> Mısır antik Dünya'nın tahıl yetiştiren en büyük alanı olma hasebiyle, Hasat edilen ürünleri saklamak üzere devasa tahıl ambarları inşa edilmiştir. Doğal olarak bu durum fareleri, sıçanları ve vahşi kedileri kendine çekmiştir. İnsanlar, kedilerin, farelerle baş etmeleri maksadıyla kediyi teşvik etmeye başlamışlardır. Kediler, kemirgen varlıkları kontrol etmede çiftçilere çok yardımcı oluyorlardı. Belli bir sürecin devamında vahşi kediler, yaklaşılabilir, nazlı ve nihayetinde bakılabilir hayvanlar oldular. Kediler kendilerine olan alaka ve ilgiyi, sevgileri ve bağlılıklarıyla gösterdiler ve geçen zaman içerisinde Mısırlılar o kadar ileri götürmüşler-ki, kediye tapmaya başlamışlar. Hatta rahipler, bir kediyi kazara ya da kasten öldürmenin cezasının idam olacağını beyan etmişler.</div><div><br></div><div><b>Kedilerin Anatomisi</b></div><div><br></div><div>Kedilerin ayak yapıları hep ileriye gitmek için evrilmiştir. Geri geri gidebilirlerse-de zorlanırlar. 230 kemikten oluşan iskelet sistemi insan kemik yapısına kıyasla farklı olup iskeletler arası oluşumlar vücudun esnemesine izin verecek biçimdedir. Ortalama değerler esas alındığında yetişkin erkek kediler 3 ile 8 kg. Arasında olurken, dişi kediler 2 ila 5 kg. Arasındadır. Enleri ortalama 30-35 cm, uzunlukları ise 80 cm civarındadır. Ortalama kedi ömrü 15 yıldır. Kediler bir şey içerken dillerini inanılmaz bir hızla kullanırlar. Dil hızla suya dalar ve çıkar. Bir anlamda fillerin su içmesine benzemektedir. Ağız suya değdirilmez, su dil aracılığıyla ağza taşınır. Kedilerin dili zımparaya benzer. Üzerinde çok miktarda küçük odacık ve diken benzer uzantılar vardır ve su içme sırasında bu odacıklar su havuzcuklarına dönüşür.</div><div><br></div><div>Akciğerin içindeki tüpler oksijenin tüm akciğere dağılmasını sağlar. Akciğerler kedinin her iki tarafında ve diyaframın hemen üstünde yer alır. Diyafram kedinin soluk alıp verme hızını kontrol eder. Soluk borusu aynı zamanda akciğerlerin havalandırma sistemi olarak görev yapar. Dışarı atılması gereken kirli hava ve alınması gereken temiz hava diyaframın kontrolü altında soluk borusu vasıtasıyla taşınır.</div><div><br></div><div><b>Kedi Bıyığı</b></div><div><br></div><div>Kedi bıyığı kedi tüyünden iki üç kat kalındır. Burun kısım bölgesinde üst dudağın yanından çıkan bıyıklar kedi tüyüne kıyasla 3-4 kat daha derine gömülürlerken. Kökleri ise sinir sistemi ile bağlantı haldedir. Bıyıklar tarafından algılanan hareketler hemen köklerden sinirlere ve oradan beyine gönderilerek alınacak pozisyon konusunda bilgilendirme ve uyarı işlevi görür.</div><div><br></div><div><b>Kedi Dişleri</b></div><div><br></div><div>Kedilerin aynı zamanda dişleri de büyük işlevler görür. Yetişkinlerde 30'a yakın diş bulunurken yavrularda bu sayı 25'i geçmez.</div>"
        }
    ]
}